Tijdens de raadsvergadering van 26 mei heeft GroenLinks het woord gevoerd over de nota "Verbindend Bestuur" en de reconstructie van de Vijftig Bunderweg.

Nota "Verbindend Bestuur" (Van der Zanden)

Voorzitter, in de Nota over Verbindend Bestuur komen in grote lijnen een drietal zaken aan de orde:

1) Hoe om te gaan met zelfstandige initiatieven van burgers/organisaties?

2) Hoe betrekken we burgers/organisaties bij plannen van de gemeente?

3) Op welke manier wordt er binnen de gemeente samengewerkt tussen de verschillende spelers in het politieke veld?

ad 1) Stel, je wilt als burger een stukje groen in beheer nemen om hier een bijenlint van te maken. In november 2014 neem je via Facebook contact met de gemeente Oosterhout op hierover. Je krijgt geen antwoord, stuurt een mail en hebt in december 2014 een gesprek. Na dit gesprek ga je met wijkbewoners aan de slag om geschikte locaties in kaart te brengen. Alle ingediende locaties worden door de gemeente afgewezen met als reden dat er in de wijk geen bloemenmengsels gebruikt mogen worden omdat omwonenden dan volgens de gemeente zouden gaan klagen omdat ze dit als onkruid ervaren. Uiteindelijk mag er een locatie gebruikt worden waar de heesters gaan verdwijnen om hier vaste bijenplanten weg te gaan zetten. Het is dan maart 2015. Vervolgens stuurt de gemeente je een contract met het verzoek dit te tekenen. In dit contract staat onder andere: "Mochten de plantvakken niet goed onderhouden worden (niet voldoen aan het huidige onderhoudsniveau van de gemeente Oosterhout), dan behoudt de gemeente het recht om de plantvakken te verwijderen. De kosten daarvan worden bij de beheerder in rekening gebracht". De heesters op deze locatie worden door de gemeente verwijderd en op 18 mei krijg je een brief dat het eind maart ondertekende onderhoudscontract was ontvangen en dat er uiterlijk 1 juli een reactie zou volgen vanuit de gemeente. Die brief blijkt vervolgens een vergissing te zijn.

Voorzitter, dit is helaas een waargebeurd verhaal en als u het in zijn geheel wilt lezen dan kan dit op de website van Peter de Kock. Hij is de persoon waar het in dit verhaal om draait.

Voorzitter, om een lang verhaal kort te maken. We kunnen prachtige nota's schrijven met mooie volzinnen over verbindend bestuur, maar zolang een toch zeer eenvoudige vorm van burgerparticipatie nog zo ingewikkeld blijkt te zijn, schieten we daar niets mee op. Wat dus vooral nodig is, is een verandering van mentaliteit in het gemeenthuis. Loslaten en vertrouwen.

In de volgende versie van de nota "Verbindend Bestuur" moet naar de  mening van GroenLinks duidelijk aangegeven hoe deze verandering van mentaliteit in het gemeentehuis vorm gaat krijgen. Het gaat hier dan om onderdeel 3 van de nota "Reactie op initiatieven".

ad 2)

Wanneer we nu raadsvoorstellen krijgen, staat hier nog te vaak in dat de burgerparticipatie bestaan heeft uit de mogelijkheid van burgers en organisaties om in te spreken tijdens een informatieavond of een procedure op het gebied van de ruimtelijke ordening. Hierbij gaat het feitelijk om mogelijkheden van inspraak die al vele jaren gebruikelijk zijn in gemeenteland en vaak ook gewoon wettelijk verankerd zijn. Hierbij spelen er een tweetal zaken.

1) Bij initiatieven op het gebied van ruimtelijke ordening is de gemeente vanaf het begin van de inspraakprocedure partij. De gemeente heeft immers met de ontwikkelaar van een bepaald gebied afspraken gemaakt of is zelf financieel belanghebbende. Hierdoor ontstaat er dan al snel een situatie waarin twee kampen tegenover elkaar komen te staan. De gemeente verdedigt vooral haar standpunt en de omwonenden gaan in de aanval. De belangen van de omwonenden bestaan er vooral uit dat ze hun huidige leefomgeving zoveel mogelijk willen behouden en dus geen hogere of grotere bebouwing willen dan er nu al staat. De belangen van de gemeente/ontwikkelaar zijn veelal van financiële aard. Men wil zoveel mogelijk geld verdienen met het bouwen van woningen/bedrijven op een bepaald stuk grond. Twee belangen die tegenover elkaar staan. In de huidige samenleving beschikken burgers gelukkig over steeds meer mogelijkheden en ook kennis om zich te organiseren en daardoor op een gelijkwaardiger niveau mee te kunnen praten in dergelijke discussies. De rol van de gemeente is dan vooral om burgers/omwonenden in dit soort processen een volwaardige plek te geven.

2) Op een aantal andere gebieden (cultuurnota, transities etc.) vinden er vaak avonden plaats waarin gesproken wordt met organisaties uit de cultuur of de jeugdzorg om zo informatie te krijgen die vervolgens in een beleidsnota verwerkt kan worden. De grote organisaties weten de weg naar het gemeentehuis altijd wel te vinden, hebben er goede ingangen en zijn vaak vaste gesprekspartner binnen bepaalde overleggen. En wanneer er overeenkomsten gesloten worden op het gebied van welzijn en zorg, is de verleiding groot om met de gebruikelijke grote organisaties in zee te gaan. Dat is makkelijk en overzichtelijk. Naar de mening van GroenLinks is het juist nodig, dat op alle gebieden vooral de belangen van kleinere organisaties, nieuwe initiatieven of individuele burgers beter tot hun recht komen. Ook hier heeft de gemeente naar de mening van GroenLinks een belangrijke rol om dit goed te faciliteren.

ad 3)

In het Politiek Akkoord 2014 - 2018 en ook in de nota "Verbindend Bestuur" wordt ingegaan op het feit dat de samenwerking tussen College en raad versterkt zou moeten worden. Het College is bestuurlijk gezien een eenheid. Een gemeenteraad is dat niet, er zitten in Oosterhout 9 verschillende partijen in de raad, er zijn coalitiepartijen en oppositiepartijen. Het is goed dat bij grote dossiers eerder een opinierende nota of een projectplan aan de gemeenteraad wordt voorgelegd, zodat de verschillende partijen hierover in een eerder stadium hun mening kunnen geven. Een belangrijk voorwaarde om dit punt uit de nota "Verbindend Bestuur" te laten slagen, is dat het politieke debat vooral in de raadszaal plaats moet vinden en dat niet voor de raadsvergadering de zaken al in de achterkamertjes besloten zijn door de coalitiepartijen. Want voorzitter, laten we er niet om heen draaien. In alle gemeenteraden, provinciale staten maar ook in de Tweede Kamer zijn de meeste besluiten al genomen voordat de vergadering begonnen is. Zolang er dikke politieke akkoorden liggen (het huidige is 43 pagina's), zal het lastig zijn om daar verandering in aan te brengen. Ook hier is het dus weer van belang dat bij belangrijke dossiers op een zodanige wijze het proces wordt ingericht dat alle meningen op een goede manier tot hun recht komen. En dat betekent naar de mening van GroenLinks dat je dan moet gaan accepteren dat je wisselende meerderheden in een raad gaat krijgen bij het vaststellen van verschillende nota's. En dat betekent ook dat je accepteert dat er verschillen binnen een raad zijn, waar op een zakelijke manier stevig over gediscussieerd wordt. Dus samenwerken waar nodig, maar geen samenwerkingsdualisme.

Voorzitter, de grote lijn in het betoog van GroenLinks is de volgende. Wil je "Verbindend Bestuur" een succes laten worden, dan zul je er voor moeten zorgen, dat die meningen, opvattingen en initiatieven die vroeger niet of minder aan bod kwamen, of waar gewoon niet naar geluisterd werd, serieus genomen gaan worden. De uitkomst van een proces moet dan al niet vastliggen waardoor inspraak alleen maar netjes luisteren is. Het gaat hier dan vooral om een open houding van de gevestigde belangen/organisaties/partijen. Wij beseffen goed, dat dat iets is, wat moeilijk in papier vast te leggen is. Maar het zal wel noodzakelijk zijn.

Vijftig Bunderweg (Van der Pluijm)

De Vijftig Bunderweg. Een rustig weggetje waar met name recreanten veel gebruik van maken. Mensen die gaan wandelen in het bos, of fietsers die gebruikmaken van de knooppuntenroutes. Nog wel, althans. Een weg die bovendien niet echt geschikt is om een nieuwe wijk met bijna 100 huizen te ontsluiten. Toch is dat het plan, ingegeven door een amendement in de raadsvergadering van oktober 2014.



De Vijftig Bunderweg is op dit moment veel te smal om te dienen als ontsluitingsweg en moet daarom verbreed worden. Dat betekent zonder meer: Ingrijpen in de ecologische hoofdstructuur. Oftewel: De natuur teruggeven aan het asfalt (al gaat het hier dan om klinkers).



Voorzitter, het moge duidelijk zijn dat GroenLinks hier principieel op tegen is.



Met dit plan zou er opnieuw 300 vierkante meter van de ecologische hoofdstructuur verdwijnen. Dat kan dan natuurlijk elders gecompenseerd worden, aldus de voorstanders. GroenLinks vreest met name voor de precedentwerking: Als hier ingegrepen kan worden in de ecologische hoofdstructuur voor een weg, dan kan dat elders ook. Voorzitter, met enig gevoel voor overdrijving: wie weet betekent dat ooit dat we in Oosterhout meer gecompenseerde natuur hebben dan oorspronkelijke natuur.



GroenLinks heeft destijds tegen dit amendement gestemd en is daarover de afgelopen maanden ook niet van gedachten veranderd. Wij zijn nog steeds van mening dat de nieuwe wijk kan ontsluiten via De Vliert. Voorzitter, wij begrijpen de angst van de bewoners van De Vliert, De Elzent en De Wildert voor grotere drukte en sluipverkeer maar zijn van mening dat het college die problemen, mochten ze inderdaad ontstaan, op een andere manier op moet kunnen lossen. Zonder in te grijpen in de ecologische hoofdstructuur.