In de raadsvergadering van 22 mei heeft GroenLinks mondelinge vragen gesteld over het busstation in Oosterhout, de hondenuitlaatplaats in het Santrijngebied en het onderzoek naar het lekken van vertrouwelijke informatie. GroenLinks heeft het woord gevoerd over de Jeugdzorg en de Bergse Baan.

Mondelinge vraag stand van zaken onderzoek rijksrecherche (Van der Zanden)

Op 1 februari 2018 is door het College aangifte gedaan vanwege het lekken van informatie die onder geheimhouding is verstrekt aan de gemeenteraad met betrekking tot de situatie rondom de voormalige burgemeester. Naar aanleiding van deze aangifte is de rijksrecherche gestart met een onderzoek. Kan het College aangegeven wat op dit moment de stand van zaken is betreffende dit onderzoek?

Mondelinge vraag busstation (Van der Zanden)

Voorzitter, al een hele tijd wordt er door de gemeente Oosterhout en Arriva gewerkt aan een oplossing betreffende de kantine voor de buschauffeurs op het busstation in Oosterhout. Al sinds de opening van het nieuwe busstation zijn er klachten van de chauffeurs over de te krappe kantine. De oplossing moet er in bestaan door de aankoop van een stuk grond van Thuisvester. GroenLinks heeft begrepen dat de grond inmiddels is aangekocht, maar de koop nog moet passeren bij de notaris. Kan de wethouder aangegeven wat nu de stand van zaken is en wanneer gestart gaat worden met het aanleggen van de nieuwe kantine voor de buschauffeurs.

Raadsnota Jeugdzorg (Van der Zanden)

Voorzitter, als bijlage bij deze raadsnota zit een uitgebreid rapport van "Andersson Elffers Felix". De conclusies van dit rapport, die in hoofdstuk 5.1 te vinden zijn, zijn voor GroenLinks duidelijk:

  • Er is onvoldoende controle op rechtmatigheid en fraude;
  • Er is onvoldoende inzicht in de oorzaak van de uitgavenstijging door niet volledige informatie en onvoldoende analyse capaciteit;
  • De gemeente Breda en Oosterhout sturen heel beperkt op de kosten voor jeugdhulp;
  • De regionale samenwerking in West-Brabant-Oost verband heeft onvoldoende slagkracht;
  • De samenwerking tussen de aanbieders kan nog verbeterd worden;
  • De gemeente is niet ingericht op ontschot werken;
  • De gemeente Oosterhout heeft een beperkte rol bij de inkoop.

Naar de mening van GroenLinks gaat het hier allemaal om praktische zaken, die dus niet goed geregeld zijn. Deze problemen zijn duidelijk en hier moet dus gewoon mee aan de slag gegaan worden. De aanbevelingen staan in hoofdstuk 5.2

Voorzitter, dan zijn er nog een viertal andere conclusies:

  • De toegangen werken op verschillende manieren;
  • Veel vormen van jeugdhulp worden vergoed
  • Het sociaal wijkteam heeft een beperkte rol bij de sturing op de uitgaven per cliënt;
  • De overige toegangen hebben geen rol bij kostenbeheersing.

Uit deze conclusies volgt eigenlijk de kern van wat er nu met de jeugdzorg aan de hand is:

1)        Als gemeente zijn we moreel verplicht om te zorgen voor goede, tijdige en passende jeugdzorg voor kinderen en jongeren. Bepaalde vormen van jeugdzorg uitsluiten of het gaan invoeren van wachtlijsten als het budget op is, staat hier haaks op;

2)        De toegang tot de jeugdzorg gaat niet alleen via de gemeente, maar onder andere  ook via artsen, gecertificeerde instellingen, kinderrechters en het Advies- en Meldpunt Huiselijk Geweld. Het is vervolgens de gemeente die betaald. Deze personen en instellingen hebben natuurlijk als doel om te zorgen dat de kinderen en jongeren die dat nodig hebben goede zorg krijgen. Zij zeggen natuurlijk niet dat iemand geen doorverwijzing meer krijgt als het geld bij de gemeente Oosterhout op is;

3)        Op het gebied van jeugdbescherming, jeugdreclassering, gesloten jeugdzorg en jeugdzorg in een gedwongen kader is er sprake van een leveringsplicht.

Als gemeente hebben we dus maar beperkt invloed op de kosten van de jeugdzorg waar we als gemeente financieel verantwoordelijk voor zijn.

Voorzitter, de situatie is dus duidelijk. De onderbouwing van het College m.b.t. het instellen van een taskforce vindt GroenLinks uiterst minimaal. Er wordt vooral over grove schattingen gesproken, maar echt concreet wordt het allemaal niet. Daarnaast krijgt de taskforce voorzover dat duidelijk wordt vooral een taak op financieel gebied. Financiering van de taskforce vindt plaats uit de bestemmingsreserve Sociaal Domein. En deze reserve is nu juist bedoeld voor het ondersteunen van nieuwe initiatieven zoals dat bij de Floraliatuin is gebeurd. Het is naar de mening van GroenLinks nu juist niet de bedoeling dat de reserve gebruikt gaat worden om allerlei overhead in het leven te gaan roepen. Zoals al eerder aangegeven. De knelpunten zijn duidelijk, er moet nu gewoon aan de slag gegaan worden.

Voorzitter, toen de jeugdzorg in 2015 de verantwoordelijkheid werd van de gemeenten lagen hier een tweetal aannames aan ten grondslag:

  • Op gemeentelijk niveau zou beter bepaald kunnen worden welke zorg nodig is voor jongeren en jeugdigen;
  • Hierdoor zou het mogelijk worden om voor minder geld deze zorg te kunnen leveren.

Inmiddels is duidelijk geworden dat de tweede aanname vooral bestuurlijk wensdenken is geweest. Een groot aantal gemeenten in Nederland komt inmiddels geld tekort. De verwachting vanuit de landelijke overheid dat de kosten wel omlaag zouden gaan als de gemeenten verantwoordelijk zouden worden voor de jeugdzorg is dus niet uitgekomen. De landelijke overheid heeft de bezuinigingen keurig netjes gerealiseerd en de tekorten zijn bij de gemeenten beland.

De regio West-Brabant-Oost waar de gemeente Oosterhout ook deel vanuit maakt is hier in een Position Paper buitengewoon duidelijk over. Richting de landelijke overheid stelt zij het volgende:

"Wij vragen u dan ook dringend om de rijksbijdrage jeugdhulp te verhogen. Geen "transformatiefonds" waarbij je een aanvraag in kunt dienen als je zogenaamd niet succesvol bent in de nieuwe taak, maar een structurele verhoging van de rijksuitkering"

De conclusie is dus duidelijk. De tekorten op de jeugdzorg bij deze en vele andere gemeenten zijn niet oplosbaar. Het budget is onvoldoende om de taken goed uit te kunnen voeren.

GroenLinks zal dan ook een motie indienen waarin deze uitspraak van de regio West-Brabant-Oost wordt onderschreven en ook andere gemeente wordt opgeroepen om zich hierbij aan te sluiten.

Raadsnota Bergse Baan (Boers)

Aan de raad wordt voorgesteld om op basis van de gemaakte kosten voor het opsporen en opruimen van explosieven voor de Zwaaikom en de Bergsebaan een suppletieverzoek uit het gemeentefonds in te dienen bij het Rijk.

Over de noodzaak van de uitgevoerde werkzaamheden voor de Zwaaikom bestaat bij GroenLinks geen enkele twijfel. Anders ligt dat, wat ons betreft, bij de Bergsebaan. Zoals u weet heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Zeeland - West Brabant het besluit van uw college om een omgevingsvergunning te verlenen voor het verbreden van de Bergsebaan en het aanleggen van fietspaden aan weerszijden daarvan, vernietigd op 8 september 2017. Het beroep van de Milieuvereniging Oosterhout werd door de rechter gegrond verklaard, omdat de  belangen voor de natuur, in het bijzonder de waarde van de bomen, ten onrechte niet zijn meegenomen. Even ter herinnering: 86 merendeels grote bomen zouden moeten worden gekapt en er verdwijnt over een lengte van bijna 600 meter een deel natuurgebied van het Natuur Netwerk Brabant. De voorzieningenrechter wijst er bovendien op dat een kapvergunning op grond van de APV benodigd is indien de bomen op gemeentegrond staan. Wat een voortreffelijk instrument is die kapvergunning wanneer die juist ook voor de gemeente geldt. Hoe zuinig mogen we daarop zijn!

Inmiddels, voorzitter, loopt er vanaf 8 november 2017 een nieuw beroep van de Milieuvereniging Oosterhout in deze procedure.

Voor zover ons bekend, heeft het college nog altijd geen nieuw besluit genomen om dat in de plaats te stellen van het vernietigde besluit. Maar begrijp me goed: voor GroenLinks hoeft er geen besluit genomen te worden. Immers, het gewenste fietspad kan prima áchter de bedreigde bomen worden aangelegd; sterker nog: het ligt er al en behoeft slechts te worden gerenoveerd. Voor een verbetering van de veiligheid van de Bergsebaan zijn door de Milieuvereniging bovendien goede alternatieven aangedragen.

Voorzitter, waar het ons op dit moment eigenlijk alleen nog maar om gaat:  wij bedoelen eigenlijk alleen maar onze verbazing, zo niet onze verontwaardiging uit te spreken over het feit dat dit onderzoek bij de Bergschebaan al heeft plaatsgevonden. Omdat het wel erg prematuur is nu alle noodzakelijke procedures nog moeten worden gevoerd. We hebben nu vervolgens weinig méér keus dan in te stemmen met het collegevoorstel.

Om die reden wil ik eigenlijk alleen nog maar van de portefeuillehouder horen waarom dit onderzoek al heeft plaatsgevonden terwijl alle procedures nog moeten worden doorlopen.