In BN De Stem van 11 mei 2018 staan de reacties te lezen van een aantal organisaties op het nieuwe coalitieakkoord van Gemeentebelangen, VVD en CDA. Een deel van dit artikel gaat over het MEK:

"Het MEK voelt zich overvallen. De dag voor de presentatie van het bestuursakkoord werd Marja Coolen gebeld en las wethouder Marcel Willemsen volgens haar het desbetreffende zinnetje voor. ,,Er is vooraf geen enkel overleg geweest. Dit zorgt voor een hoop ophef bij ons. We werken met mensen met een verstandelijke beperking. Zij raken gestrest van dit soort berichten. Onze klusdienst is druk bezig met allerlei vernieuwingen. 'Maar ja, heeft dat dan nog zin?', zeggen zij nu. Sponsoren vragen ons wat er aan de hand is.''"

In de brief die op 12 april 2018 door GB naar de raad gestuurd is, staat aan het eind namelijk dat GB nog met de ander twee coalitiepartijen in overleg gaat over het betrekken van de inwoners bij het proces om tot een nieuwe coalitie te komen. Bij het MEK is dat zeer zeker niet gebeurd. Het stond in geen een verkiezingsprogramma, niemand heeft er ooit over gesproken en ineens staat het in het coalitieakkoord. Een memo is er overigens ook niet van. Het lijkt wel de dividendbelasting die ook op zo'n manier ineens opdook in het coalitieakkoord van het kabinet Rutte III.

Voorzitter, toen GB, VVD en CDA in 2014 samen 16 zetels haalden en de SP nodig was voor een comfortabele meerderheid, waren er allerlei mooie woorden te horen over een breed draagvlak van links tot rechts en het betrekken van de inwoners bij het coalitiepatroon. Nu ze samen 19 zetels hebben, vallen ze direct weer terug in het oude patroon en regelen de zaken zonder betrokkenheid van inwoners in de achterkamertjes. Dan is het wel lef hebben om je coalitieakkoord "Samen op weg naar 2030" te noemen.

GroenLinks kan heel duidelijk zijn over het MEK. Het is een goedlopend initiatief, dat op een goede plek in Oosterhout zit en daar gewoon moet blijven zitten.

Voorzitter, dan kom ik nu bij de inhoud:

Duurzaamheid:

De energietransitie die een einde moet gaan maken aan onze verslaving aan fossiele grondstoffen is de grootste uitdaging van de komende tijd. In dit coalitieakkoord missen wij een visie op duurzaamheid waar de energietransitie een onderdeel van is. Er wordt enkel verwezen naar de concept-toekomstvisie van Oosterhout waarin staat dat er in 2030 een vermindering van de hoeveelheid CO2 moet zijn van veertig procent met dertig procent duurzaam energieverbruik. Zelfs het kabinet Rutte III heeft op dit gebied meer ambitie en gaat voor 55% minder CO2 uitstoot in 2030. De eerder aangenomen duurzaamheidsvisie van de gemeente Oosterhout wordt helemaal niet meer vermeld. Dat is de visie waarin als stip op de horizon is gezet, een afname van de CO2 uitstoot met minimaal 90% in 2050. De enige manier om de energietransitie echt te laten slagen is het opstellen van een concreet duurzaamheidsprogramma waarin aangegeven wordt, met welke maatregelen we de uitstoot van CO2 drastisch kunnen laten afnemen. Ook dient hierin te staan hoe we over kunnen schakelen van fossiele brandstoffen op duurzame vormen van energie.

GroenLinks wil een duurzaamheidsvisie waarbij Oosterhout in 2050 energieneutraal is met concrete maatregelen om dat doel te bereiken.

Woningbouw:

Voorzitter, stel je wilt een Oosterhout in een eensgezinswoning gaan wonen. Je hebt echter een inkomen waardoor het alleen mogelijk is, om te gaan huren in de sociale sector. Op de website Klik voor Wonen is een overzicht te vinden van alle woningen die in de periode 12 februari tot en met 8 mei 2018 zijn toegewezen. Bij elke woning staat ook de inschrijftijd gemeld. Van alle eensgezinswoningen waarbij er geen sprake is van maatwerk of een inschrijftijd met voorrang is de gemiddelde inschrijftijd van de mensen die er zijn komen wonen 8 jaar!!! Om maar eens een willekeurig voorbeeld te noemen. Eind maart is een woning in de Spechtstraat toegewezen aan iemand met een inschrijfduur van 9 jaar en 7 maanden. Het aantal mensen dat op deze woning gereageerd heeft was 470.  De verbazing bij GroenLinks is ook groot, nu wij in het coalitieakkoord niets terugzagen over het bouwen van woningen in de goedkope huursector. Het enige wat gemeld wordt op pagina 24 is dat men in Oosterhout meer middeldure huurwoningen wil hebben. Dit is nu typisch rechts beleid. Voor hardwerkende mensen zoals busschauffeurs, schoonmakers en magazijnmedewerkers is er in Oosterhout geen plaats meer. Verder is het ook hoog tijd dat Klik voor Wonen gaat verdwijnen en er een ander systeem gaat komen.

GroenLinks staat voor een woningbouwprogramma waarin ook in de sociale huursector nieuwe woningen gebouwd worden, zodat mensen met allerlei inkomens in Oosterhout kunnen en blijven wonen.

Voorzieningen:

Een goed voorzieningenniveau is van groot belang om Oosterhout aantrekkelijk te houden als plaats waar mensen willen komen wonen en willen blijven wonen. Voorzieningen die zich niet alleen in het centrum bevinden maar ook in de wijken. In de afgelopen jaren zijn voorzieningen zoals de bibliotheek en de buurthuizen al uit de wijken verdwenen. Nu dreigt met het MEK en de Pannehoef hetzelfde te gebeuren. De Pannehoef is tot 2012 altijd een buitengewoon goedlopend buurthuis totdat de gemeente de boel overnam. Het concept van een culturele broedplaats is bij de Pannehoef niet uit de verf gekomen. Naar de mening van GroenLinks moet het gebouw van de Pannehoef echter wel voor de gemeenschap behouden blijven. GroenLinks denkt hierbij aan een verenigingsgebouw met een functie voor de inwoners van het westen van Oosterhout.

GroenLinks staat voor goede voorzieningen verspreid door de stad. Wij gaan geen voorzieningen sluiten of verplaatsen omdat ze op een plek staan waar dure woningen gebouwd zouden kunnen worden.

Sociaal Domein:

In 2015 zijn allerlei taken op het gebied van zorg en welzijn van de landelijke overheid overgegaan naar de gemeente Oosterhout. De eerste jaren was er sprake van overschotten. De overschotten waren zelfs zodanig groot dat het vorige college heeft besloten om een deel van de overgebleven zorggelden te gaan steken in het opknappen van de Bromtolrotonde. Voordat er bezuinigd gaat worden moet deze €1,5 miljoen wat GroenLinks betreft eerst terug naar het zorgpotje. De tekorten op het Sociaal Domein zitten vooral bij de Jeugdzorg. Dat onderwerp komt volgende week uitgebreid aan de orde, dus daar ga ik nu niet verder op in. Opmerkelijk is wel dat waar er sprake is van concrete ombuigingen in het coalitieakkoord dit alleen gebeurt op het Sociaal Domein. Ook hier maakt het College duidelijke rechtse keuzes zoals, die uitsluitend over de financiën gaan:

  •      Het enkel zaken willen doen met een aantal bekende zorgverleners en zo het aanbod aan zorg gaan beperken;
  •      Het in willen voeren van eigen bijdrages waardoor mensen om financiële redenen zorg niet meer nemen, die ze eigenlijk nodig hebben;
  •      Het bezuinigen op het budget voor begeleiding bij zelfstandig wonen terwijl dit juist de kerngedachte van de nieuwe Wet Maatschappelijke Ondersteuning is;
  •      Het in willen zetten van mensen met een uitkering om de straten schoon te houden, waarbij dit gewoon verdringing van werk is. Geef deze mensen gewoon minimaal het minimumloon in plaats van een uitkering;
  •      Waar er bij ondernemers en organisatoren van evenementen continu over maatwerk gesproken wordt, gaat de coalitie hier juist inzetten op minder maatwerk.

Wat heel veelzeggend is, is dat het onderwerp veiligheid in het coalitieakkoord is het hoofdstuk Sociaal Domein is ondergebracht. Daar komt dus de oude wens van GB weer om de hoek kijken om zorggelden te gaan gebruiken om de wijken op te knappen.

GroenLinks staat voor goede zorg voor alle inwoners van Oosterhout. Er zullen de komende jaren keuzes gemaakt worden, maar deze maatregelen die nu voorgesteld worden, zijn echt laatste redmiddelen. Een volledige visie op wat deze gemeente met het Sociaal Domein wil is dan ook noodzakelijk.

Mobiliteit:

Een eeuwig terugkerend punt is de discussie over de parkeertarieven. De kern van het probleem zit hem toch echt bij de parkeergarage in het Santrijngebied. De huidige coalitiepartijen hebben toen willens en wetens ingestemd met een voorstel waar in stond dat deze garage alleen rendabel was, als de parkeertarieven elke 2 jaar met 10 cent per uur zouden stijgen. Als deze parkeergarage niet gebouwd was, hadden de parkeertarieven een stuk lager kunnen zijn, maar dan hadden partijen als GB, VVD en CDA dus toen een andere keuze moeten maken. Overigens wordt in het coalitieakkoord alleen gevraagd om een onderzoek naar lagere parkeertarieven. Dat is al vaker geroepen vanuit de hoek van GB, maar als duidelijk wordt, wat dat allemaal kost, dan wordt de keutel meestal weer snel ingetrokken. De informatie waarover de onderhandelende partijen beschikken geeft op dit gebied duidelijk aan dat verlagen van de parkeertarieven geen oplossing is om de huidige problemen van de binnenstad op te lossen.

Verder blijft deze coalitie volharden in het aanleggen van de Bromtolrotonde. GroenLinks vindt dat eerst de problemen bij het knooppunt Hooipolder maar eens aangepakt dienen te worden. De Bromtol nu aanpakken zorgt enkel voor het aantrekkelijker maken van deze route voor sluipverkeer. In het coalitieakkoord gaat de aandacht verder wel erg uit naar automobiliteit. Fietsers worden vooral bij het parkeren al snel als kostenpost gezien.

GroenLinks staat voor een echte visie op mobiliteit. Hierin wordt niet alleen naar de auto maar naar alle vormen van vervoer gekeken.

Burgerparticipatie:

In de vorige raadsperiode is gestart met "Verbindend Bestuur". Een woord dat nu niet meer voorkomt in het coalitieprogramma. Waar er de afgelopen periode nog een projectwethouder was, is dat nu niet meer het geval. In de vorige raadsperiode liepen Gemeentebelangen, VVD en CDA al niet over van enthousiasme voor dit onderwerp. Nu ze het weer alleen voor het zeggen hebben is het onderwerp helemaal verdwenen. Er worden nog wat algemene dingen over gezegd op pagina 28 en dat is het dan wel. Waar andere gemeentes inwoners en organisaties op allerlei manieren betrokken hebben, bleef het in Oosterhout volledig stil. Op het gebied van "Right to Challenge" geeft de coalitie enkel aan dat ze afwachten wat de landelijke overheid gaat doen. GroenLinks en D66 zullen hierover met een initiatiefvoorstel komen.

Groene gemeente:

Een van de positieve punten van Oosterhout is het groene karakter van deze gemeente. Dit staat wel onder druk. De velvergunning op particuliere grond is afgeschaft. De nieuwe coalitie wil de kettingzagen de komende jaren volop laten draaien want ook de velvergunning op gemeentegrond wordt afgeschaft. In het coalitieakkoord staat dat het Landschapspark de Baronie gerespecteerd wordt. Van een versterking is dus geen sprake. Op mobiliteitsgebied staat er over de westkant van Oosterhout eigenlijk niets. Toen wij de ambtelijke memo zagen die aan de coalitiepartijen is verstrekt was duidelijk waarom dat zo is. Alle oplossingen kosten vele miljoenen die er niet zijn. Is onze conclusie dus juist dat de westelijke rondweg er in elk geval niet komt.

Losse punten:

  • Wij vermoeden dat de nieuwe coalitie met de opmerking op pagina 20 over de herbestemming van cultureel erfgoed eigenlijk zegt, dat het Speelgoedmuseum weg moet uit hun huidige pand;
  • Opvallend is het volledig ontbreken van het onderwerp integriteit in dit coalitieakkoord. Zeker na alles wat er gebeurd is in de affaire Huisman;
  • Openbare orde en veiligheid dient wat ons betreft in handen te blijven van de burgemeester. Integrale veiligheid bij een andere wethouder onderbrengen leidt tot versnippering en is vooral een politieke keuze;
  • Op pagina 18 geeft de coalitie aan dat zij vindt dat van sportverenigingen een bepaalde maatschappelijke inzet verwacht mag worden. Wij vinden dit eigenlijk een belediging. Als je je inzet voor een sportvereniging ben je maatschappelijk actief;
  • De coalitie geeft aan uitvoering te gaan geven aan de bepaling uit het VN-verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap dat bij het ontwikkelen en uitvoeren van beleid rekening gehouden gaat worden met de participatie van mensen met een beperking. Hier staat dus nadrukkelijk niet dat met uitvoering gaat geven aan het hele VN-Verdrag. Een zeer belangrijk onderscheid;
  • Wij vinden niet dat de coalitie erg enthousiast is over H19;
  • Op het gebied van biodiversiteit is er echt meer nodig dan een paar bijenlinten. De afname van insecten is zeer ernstig blijkt uit recente onderzoeken.

Voorzitter, ik zou nog uren door kunnen praten over de verschillen tussen dit coalitieakkoord en wat er echt nodig is voor Oosterhout: het verkiezingsprogramma van GroenLinks. Ik heb mij vanavond echter tot de belangrijkste punten beperkt. Als een punt dus niet genoemd is, wil dat niet automatisch zeggen dat GroenLinks het daarmee eens is. Uitgangspunt voor de komende vier jaar voor GroenLinks is in elk geval ons verkiezingsprogramma en niet het coalitieprogramma.