Tijdens de raadsvergadering van 22 januari 2008 heeft GroenLinks/D66 het woord gevoerd over de WMO beleidsnota, de WMO verordening, de nota volksgezondheid en het aftreden van wethouder Oolhorst.
0008001 Beleidsplan WMO
Voorzitter, ten opzichte van de eerste versie van het beleidsplan WMO ligt er nu een beleidsplan dat beter leesbaar is, duidelijker en concreter is. Er is nu meer inzicht in wat er de komende jaren precies gaat gebeuren. Wij hebben overigens enkel de zwart-wit versie gelezen, maar we hebben inmiddels begrepen dat de kleurenversie nog inzichtelijker is. We hebben dus duidelijk wat gemist!!! Bij lezing van dit beleidsplan heeft GroenLinks/D66 eigenlijk geen zaken kunnen vinden waar we het echt mee oneens zijn. En dat is eigenlijk ook vrij logisch want een beleidsplan heeft altijd een hoog abstractieniveau. Of dit beleidsplan een succes wordt, heeft eigenlijk niets te maken met het plan dat er nu ligt. Het zal vooral belangrijk worden hoe alle actiepunten en voornemens uitgevoerd gaan worden. Iets van die uitvoering kan de raad vanavond al zien als dadelijk de WMO voorzieningen verordening moet worden aangepast. Wij zullen daar nader ingaan op de uitvoering van de WMO en dan zal ook duidelijk zijn dat GroenLinks/D66 nog de nodige zorgen over die uitvoering heeft.
Uitvoeringsplan
In dit beleidsplan zijn een groot aantal actiepunten terug te vinden. Bij een aantal actiepunten staan jaartallen genoemd, bij andere actiepunten is dat niet het geval. Is het de bedoeling dat alle actiepunten uiterlijk in 2011 gerealiseerd zijn? Kan de wethouder toezeggen dat dit inderdaad het geval is? Ook vindt GroenLinks dat naast dit WMO beleidsplan er een apart uitvoeringsplan gemaakt dient te worden. Dit om de raad een beter inzicht te geven wanneer bepaalde zaken uitgevoerd gaan worden. Kan de wethouder toezeggen om dit uitvoeringsplan op te stellen?
Daarnaast zijn er nog enkele zaken waar naar onze mening geen duidelijke termijn gesteld zijn over de afronding ervan:
- Er wordt begin 2008 gestart met een tevredenheidsonderzoek over de WMO. Wanneer is dit onderzoek afgerond en kan de raad de resultaten ervan tegemoet zien?
- Ook zal in de eerste helft van 2008 een onderzoek opgestart worden naar een kleinschalige woonvoorziening in Dommelbergen. Wanner zal dit onderzoek klaar zijn?
- Uit de schriftelijke vragenronde wordt ook duidelijk dat eind 2008 eventueel een nieuwe aanbesteding gestart dient te worden. Wanneer zal deze aanbesteding volledig afgerond zijn?
Voorzitter, in de raadsnota staat dat de raad geïnformeerd zal worden over de ontwikkeling van de kosten binnen de WMO en dat er jaarlijks bij de opstelling van de Perspectiefnota en begroting een integrale afweging gemaakt zal worden over de voortgang van het WMO beleid. Naar de mening van GroenLinks/D66 betekent dit dat de raad slechts geïnformeerd zal worden over de zeer grote lijnen van het WMO beleid. En dat is naar onze mening nu juist bij de WMO niet voldoende. De raad stelt vanavond niet voor niets een beleidsplan met actiepunten vast. Naar onze mening zou net zoals bij de sociale zekerheid er jaarlijks een overzicht moeten zijn van de stand van zaken betreffende de uitvoering. Begin 2009 moet de raad dus een overzicht hebben van de stand van zaken betreffende de actiepunten in dit WMO beleidsplan. Kan de wethouder toezeggen dat een dergelijke jaarlijkse verantwoording voor de gemeenteraad beschikbaar komt?
Uitvoering van de actiepunten
In het einde van het WMO beleidsplan geeft het College aan dat dekking van de kosten van de actiepunten waarvan al een kostenraming is gemaakt, binnen de WMO budgetten kan plaatsvinden. Voor de overige actiepunten stelt het College dat nog uitgezocht zal moeten worden welke kosten er mee gemoeid zijn en hoe de dekking hiervan zal plaatsvinden. Over de ambtelijke uren die nodig zullen zijn voor uitvoering van deze actiepunten kan GroenLinks/D66 in deze nota niets terugvinden. En daar ligt meteen een punt van zorg. Op papier ziet het er prima uit, maar hoe gaat het uitgevoerd worden. Zijn er voldoende ambtelijke uren beschikbaar? En wat gebeurd er als er dadelijk niet voldoende dekking gevonden gaat worden? Welke actiepunten worden dan niet uitgevoerd en wie bepaald welke dat zijn?
0008002 Evaluatie en wijziging verordening WMO
Bij de vaststelling van de WMO verordening in september 2006 hebben wij samen met de SP 32 amendementen ingediend. Deze zijn uiteindelijk ingetrokken in afwachting van een nadere evaluatie van de WMO verordening. Van deze amendementen zijn er een aantal overgenomen door het College. Bij een aantal andere hebben wij geconstateerd, dat er sprake is van een verschil tussen ons amendement en de insteek van het College, maar dat dit verschil slechts erg klein is. Om deze redenen zullen deze amendementen vanavond dus niet opnieuw ingediend worden. In totaal blijven er dan een 14tal amendementen over. Deze 14 zullen in 4 amendementen gebundeld gaan worden, die door GroenLinks/D66 en de SP gezamenlijk ingediend zullen gaan worden. Dit betreft dan de onderwerpen:
1. Algemene voorzieningen versus individuele voorzieningen;
2. Primaat van de losse woonunit;
3. Het verblijfbaar maken van een woning voor bewoners van een AWBZ-instelling;
4. Sportvoorzieningen voor gehandicapten.
Algemene voorzieningen versus individuele voorzieningen
In de WMO verordening staan een aantal artikelen waarin tot uitdrukking komt dat algemene voorzieningen voorrang hebben boven individuele voorzieningen. Wanneer het gaat om toegankelijkheid van openbare gebouwen zal iedereen het erover eens zijn dat dit algemeen geregeld moet worden, namelijk het desbetreffende gebouw ook toegankelijk maken voor b.v. gehandicapten. Wanneer het om een scootmobiel gaat is er per definitie sprake van een individuele voorziening. In deze WMO verordening wordt naar de mening van GroenLinks/D66 te snel naar het primaat van de algemene voorziening gegrepen. Een algemene voorziening is makkelijker te organiseren dan een op elke cliënt perfect toegesneden individuele voorziening. Op deze manier wordt er dus eigenlijk gekozen voor een manier van organisatie van de WMO die het makkelijkste is voor de gemeentelijke organisatie, maar naar onze mening niet altijd het beste voor de burger, die dadelijk van een bepaalde WMO voorziening gebruik wil gaan maken. Uit de definitie van een individuele voorziening, zoals die staat in Artikel 1, lid i wordt dit ook duidelijk. Een individuele voorziening is namelijk: “een voorziening die individueel wordt aangeboden indien een algemene voorziening geen adequate oplossing biedt”. Om dit wat nader toe te lichten het volgende voorbeeld:
“Een persoon is door een verkeersongeval voor zijn leven lang beperkt in zijn mobiliteit en is aangewezen op een rolstoel. Tijdens zijn revalidatie heeft hij weer geleerd zelfstandig te koken, maar in de keuken van zijn woning (waar hij voor het ongeluk al woonde) kan hij niet uit de voeten. Hij doet een aanvraag voor aanpassing van die keuken, zodat zelf koken weer mogelijk wordt. Hij hecht hier bijzonder aan, omdat hij graag zelf de boodschappen doet (eruit zijn, sociale contacten), zelf wil bepalen wat hij die avond op tafel zet en hij plezier beleeft aan het koken. In de huidige verordening geldt dat een algemene of voorliggende voorziening voor gaat op een individuele voorziening. De algemene voorziening is een deelname aan de maaltijdvoorziening. De individuele voorziening is een aanpassing van zijn keuken. De algemene voorziening is adequaat te noemen, want de persoon kan immers in zijn eigen woning weer eten en gaat dus voor op de individuele voorziening. Dit terwijl iedereen aan kan voelen, dat de individuele voorziening eigenlijk het beste is voor de desbetreffende persoon.”
Voorzitter, dit was een voorbeeld om duidelijk te maken wat het spanningsveld is tussen algemene en individuele voorzieningen. Op de manier waarop het primaat van de algemene voorziening nu in de verordening staat, zal dit op den duur onvermijdelijk gaan leiden tot een paternalistische overheid, die gaat bepalen wat goed is voor haar burgers en ook tot een calculerende overheid, die haar burgers zo weinig mogelijk geeft, om zelf financieel gezien zo goedkoop mogelijk uit te zijn. Naar de mening van GroenLinks/D66 is het zo dat voorop moet staan dat voor de voorziening gekozen moet worden, die het probleem dat er is, zo goed mogelijk compenseert. Met de huidige WMO verordening waarin een individuele voorziening pas aan de orde komt wanneer een algemene voorziening geen adequate oplossing biedt is dat naar onze mening niet gegarandeerd. Het eerste amendement stelt dan ook voor om het primaat van de algemene voorziening te schrappen. De precieze wijzingen kunt u in dit eerste amendement terugvinden.
Primaat van de losse woonunit
Wanneer een aanbouw of aanzienlijke verbouwing van een huurwoning nodig is en de verhuurder van deze woning is niet bereid om deze blijvend ter beschikking te stellen aan personen met beperkingen zal gekozen worden voor het plaatsen van een losse woonunit. Concreet gezegd, als de verhuurder niet wil, heeft de huurder dus een probleem. Naar onze mening is een dergelijke losse woonunit in eerste instantie bedoeld voor het oplossen van een acuut en tijdelijk probleem (bijvoorbeeld bij woonvoorzieningen t.b.v. terminale patiënten). Het is naar de mening van GroenLinks/D66 niet aanvaardbaar dat mensen lange tijd in een soort containerunit moeten wonen en dat dit echt slechts tijdelijk dient te zijn. In zijn reactie geeft het College aan er hier sprake is van iets wat slechts incidenteel voor zal komen. Ook al is dat zo, het moet naar de mening van GroenLinks/D66 gewoon goed en duidelijk geregeld zijn. Weliswaar verwijst het College naar de hardheidsclausule, maar er is geen garantie dat die ook daadwerkelijk toegepast wordt. Het tweede amendement wijzigt dan ook artikel 17 van de verordening en geeft aan dat een losse woonunit enkel als tijdelijke voorziening gebruikt kan worden.
Voorzitter, dan blijven er nog twee amendementen over. Ik zal daar kort wat over zeggen, de heer Huijsmans zal ze namens de SP uitgebreid toelichten. Het derde amendement gaat over sportvoorzieningen voor gehandicapten. Het vierde en laatste amendement heeft betrekking op bewoners van een AWBZ-instelling. Het gaat hier bijvoorbeeld om gehandicapten die niet meer thuis wonen. De verordening voorziet er nu in dat op verzoek één woning in Oosterhout (b.v. de woning van de ouders) bezoekbaar gemaakt wordt voor de gehandicapte. Bezoekbaar betekent dat de gehandicapte de woonruimte, de woonkamer en een toilet kan bereiken en gebruiken. Ruimtes als een slaapkamer en een badkamer worden dus niet genoemd. Zoals het nu in de WMO verordening staat, betekent het dus dat iemand die in een AWBZ-instelling woont en dusdanig gehandicapt is dat aanpassing van de ouderlijke woning nodig is, deze woning wel kan bezoeken maar er NIET kan overnachten. Overnachten bij je eigen familie zal dan voor bepaalde inwoners van onze familiestad niet mogelijk zijn. Is dit nu “Oosterhout Familiestad"
0008003 Nota volksgezondheid
Voorzitter, als een willekeurige inwoner van Oosterhout mij zou vragen wat het beleid van de gemeente Oosterhout is op het gebied van volksgezondheid zou ik hem daar na lezing van deze nota geen antwoord op kunnen geven. Dat betekent dat er in deze nota volkgezondheid, net als in de conceptversie van enkele maanden, dus niet staat wat er eigenlijk zou moeten staan. Hoewel de nota uit 26 pagina’s bestaat, staat eigenlijk maar op 3 pagina’s wat er nu gaat gebeuren in de praktijk. Op de overige 23 pagina’s staat allerlei achtergrondinformatie. Een deskundige op dit terrein, die zich op ons verzoek over deze nota heeft gebogen, wist ons te vertellen dat een aantal zaken, die hier beweerd worden over gezondheid op zijn minst dubieus of soms gewoon niet kloppen. Wij zullen ons vanavond tot de drie speerpunten beperken:
1. Samen met burgers werken aan verbetering van gezondheid met als doel de gezondheidsverschillen te verkleinen.
Is dit Specifiek? Nee, want verkleining van gezondheidsverschillen wordt niet nader uitgewerkt.
Is dit Meetbaar? Nee, er wordt gesproken over een gezondheidsenquete, maar wat precies gemeten wordt, blijft onduidelijk.
Is dit Acceptabel? Nee, thema avonden werken in de tegenwoordige tijd steeds minder en bereiken zeker niet die mensen waar ze voor bedoeld zijn.
Is dit Realistisch? Nee, uit het voorgaande volgt van niet.
Is dit Tijdgebonden? Nee, er is weliswaar een begin aangegeven in maart 2008 maar een verdere planning ontbreekt.
De enige conclusie is dan ook, dat zeer onduidelijk is wat er nu eigenlijk gaat gebeuren en wanneer. Kaders zijn niet gesteld en controleren achteraf is voor de raad dus ook onmogelijk. De raad staat dus feitelijk buitenspel.
2. Een gezonde basis leggen voor de jeugd
Ook hier is niet duidelijk wat er concreet gaat gebeuren. Wordt bijvoorbeeld bij het tegengaan van alcoholmisbruik van de jeugd ook gekeken naar de rol van de ouders. Deze zijn namelijk bepalend voor de drink cultuur in een gezin. Uit de in deze nota vermelde cijfers volgt overigens dat het drugsgebruik in Oosterhout hoger is dan het gemiddelde in West-Brabant. Waarom doen we het eigenlijk zo slecht? Is het College het met GroenLinks/D66 eens dat hier nader onderzoek mogelijk is waarmee het huidige Oosterhoutse drugsbeleid aangepast dient te worden.
Over het derde speerpunt, bestuurlijke alertheid, zullen we het verder maar niet hebben, we hebben al genoeg gezegd over de andere twee speerpunten.
Voorzitter, tot slot zullen we het nog één keer proberen. Net als bij de opiniërende behandeling zijn er een aantal concrete zaken waar de komende jaren aandacht aan geschonken zou moeten worden:
1. Eenzaamheid: Uit cijfers die in deze nota genoemd worden, blijkt dat 45% van de volwassen bevolking in Oosterhout in meer of mindere mate eenzaam is. 45%!!! Als we dat omrekenen naar deze gemeenteraad betekent dat, dat 14 van de 31 raadsleden eenzaam zijn. Ook zijn dus 2 van de 5 wethouders eenzaam in het College. Het College heeft echter niets met de opmerking over eenzaamheid gedaan die wij ook in oktober al gemaakt hebben;
2. Meer aandacht is nodig voor de relatie tussen gezondheid/opleiding en inkomen;
3. Bewegen is een belangrijk onderdeel van een goede gezondheid. Dit is naar onze mening zo belangrijk dat het een apart speerpunt in deze nota zou moeten zijn;
4. Over kindermishandeling, iets wat verband houdt met gezondheid, is niets terug te vinden. Waarom niet?
AMENDEMENT EENZAAMHEID
Ondergetekende, W.J.W.A. van der Zanden, raadslid van de gemeente Oosterhout voor de fractie van GroenLinks/D66 dient met verwijzing naar artikel 36 van het Reglement van orde voor de gemeente Oosterhout met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving” het volgende amendement in:
De raad van de gemeente Oosterhout, in vergadering bijeen op 22 januari 2008 en gehoord hebbende de beraadslagingen met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving”:
Overwegende dat:
- In de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008 – 2011 staat, dat uit onderzoek volgt dat 45% van de volwassen Oosterhoutse bevolking tussen 19 en 64 jaar matig of (zeer) ernstig eenzaam is;
- Eenzaamheid geen positieve invloed heeft op de gezondheid van de desbetreffende persoon;
- In de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008 – 2011 geen apart speerpunt is opgenomen betreffende eenzaamheid.
Besluit:
Vast te stellen de nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving” met dien verstande dat op pagina 20 van de nota het volgende speerpunt wordt toegevoegd:]
“4.4 Bestrijding van eenzaamheid
In de periode 2008 – 2011 zullen vanuit de gemeente initiatieven ontwikkeld gaan worden om de eenzaamheid onder de Oosterhoutse bevolking tegen te gaan.”
Het “Plan van aanpak volkgezondheid 2008 – 2011” uit te breiden met “Speerpunten”, “Doelen”, “Beoogde resultaten”, “Acties” en “Betrokkenen” zoals dat ook bij de drie oorspronkelijke speerpunten van Hoofdstuk 4 van deze nota gebeurd is.
W.J.W.A. van der Zanden (GroenLinks/D66)
AMENDEMENT KINDERMISHANDELING
Ondergetekende, W.J.W.A. van der Zanden, raadslid van de gemeente Oosterhout voor de fractie van GroenLinks/D66 dient met verwijzing naar artikel 36 van het Reglement van orde voor de gemeente Oosterhout met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving” het volgende amendement in:
De raad van de gemeente Oosterhout, in vergadering bijeen op 22 januari 2008 en gehoord hebbende de beraadslagingen met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving”:
Overwegende dat:
- In de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008 – 2011 niets wordt vermeld over kindermishandeling;
- Er wel degelijk een verband is tussen kindermishandeling en de gezondheid van kinderen;
- Er in verschillende regio’s in Nederland op dit gebied activiteiten plaatsvinden in het kader van het project “Aanpak kindermishandeling (RAAK)”;
- In de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2008 – 2011 geen apart speerpunt is opgenomen betreffende het verband tussen kindermishandeling en gezondheid van kinderen.
Besluit:
Vast te stellen de nota lokaal gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving” met dien verstande dat op pagina 20 van de nota het volgende speerpunt wordt toegevoegd:
“4.7 Kindermishandeling
In de periode 2008 – 2011 zullen vanuit de gemeente gerichte initiatieven ontwikkeld gaan worden gericht op het tegengaan van kindermishandeling in relatie met de gezondheid van kinderen.”
Het “Plan van aanpak volkgezondheid 2008 – 2011” uit te breiden met “Speerpunten”, “Doelen”, “Beoogde resultaten”, “Acties” en “Betrokkenen” zoals dat ook bij de drie oorspronkelijke speerpunten van Hoofdstuk 4 van deze nota gebeurd is.
W.J.W.A. van der Zanden (GroenLinks/D66)
MOTIE DRUGSBELEID
Ondergetekende, W.J.W.A. van der Zanden, raadslid van de gemeente Oosterhout voor de fractie van GroenLinks/D66 dient met verwijzing naar artikel 37 van het Reglement van orde voor de gemeente Oosterhout met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving” de volgende motie in:
De raad van de gemeente Oosterhout, in vergadering bijeen op 22 januari 2008 en gehoord hebbende de beraadslagingen met betrekking tot agendapunt 0008003: Nota lokaal Gezondheidsbeleid 2008-2011, “Oosterhout stimuleert gezonde samenleving”:
Overwegende dat:
- Uit de gegevens in de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid volgt dat het softdrugsgebruik bij 12 tot 17 jarigen in Oosterhout 25% hoger is dan het gemiddelde in West-Brabant;
- Uit de gegevens in de Nota Lokaal Gezondheidsbeleid volgt dat het softdrugsgebruik bij 19 tot 64 jarigen in Oosterhout 2 keer zo hoog is dan het gemiddelde in West-Brabant;
- Hieruit volgt dat het softdrugsgebruik in Oosterhout dus duidelijk hoger is dan in de rest van West-Brabant;
- Hierdoor de vraag gesteld kan worden of het huidige drugsbeleid in Oosterhout nog wel toereikend is;
Verzoekt het College:
Te onderzoeken of het huidige drugsbeleid in Oosterhout nog toereikend is en indien nodig met voorstellen te komen om dit aan te passen
W.J.W.A. van der Zanden (GroenLinks/D66)
0008006 Ontslag Wethouder Oolhorst
Hoewel wij begrip hebben voor de beweegredenen van de heer Oolhorst komen er bij de fractie van GroenLinks/D66 wel een paar vragen naar voren. Namelijk de gelijktijdige benoeming van de voormalige wethouder tot directeur van onze gemeente. Iets wat tot de invoering van het dualisme niet zomaar mogelijk was geweest. Daarvoor was een wethouder namelijk tevens raadslid en toen was wel toestemming van de gemeenteraad nodig om een overstap van de bestuurlijke kant naar de organisatorische kant van de gemeente op korte termijn mogelijk te maken. En de wetgever zal er destijds redenen voor hebben gehad om dat zo te regelen. Wij kunnen wel een paar bijzondere gevolgen van deze opmerkelijke overgang naar voren brengen. Bijvoorbeeld de positie van deze nieuwe directeur ten opzichte van het college of om het anders te zeggen zijn oud-collega's. Ook bestaat wellicht de mogelijkheid dat de nieuwe directeur op een of andere wijze geconfronteerd wordt met eigen besluiten uit het verleden, wel of niet met algemene stemmen in het college aangenomen. Omdat deze overgang dus een vrij nieuw fenomeen is kunnen we de gevolgen daarvan nu niet overzien. Verder komt bij ons, in het licht van de wet die het raadsleden niet mogelijk maakt zomaar over te stappen naar de organisatie, de vraag op of het niet een omissie in de wetgeving is geweest, dat het nu voor wethouders wel mogelijk blijkt te zijn. De fractie GroenLinks/D66 heeft alleen daarom al de neiging om enkele vraagtekens bij deze overgang te zetten. Los van het bovenstaande hebben we overigens nog een paar opmerkingen. Allereerst was het bekend bij de verkiezingen dat de heer Oolhorst namens de Partij Van De Arbeid als beoogd wethouder op de lijst stond. Wij vragen het ons af of het ten opzichte van de kiezer wel chique is om dan halverwege de rit op te stappen. Ook, en dat is gelijktijdig een compliment in de richting van de voormalige wethouder, zijn wij ervan overtuigd dat het een ernstige aderlating voor het college is, dat juist deze wethouder opstapt. Wij vinden het, wat dat betreft, jammer dat het de Partij Van De Arbeid niet gelukt is om deze wethouder voor Oosterhout te behouden. We kunnen ons namelijk niet voorstellen dat de fractie van de Partij Van De Arbeid – en dat bleek ook al een beetje uit de woorden van mevrouw Bode - nu langs de lijn staat te juichen. GroenLinks/D66 vindt dat dit een wijziging van het college is die niet zonder gevolgen kan blijven. Wij zijn dan ook benieuwd hoe de coalitie deze aderlating op gaat vangen. Voorzitter, ondanks deze kritische noten zijn we ervan overtuigd dat de gemeente er een capabele directeur bij krijgt. We willen de heer Oolhorst dan ook vandaag bedanken voor zijn inzet als wethouder en wensen hem veel succes in zijn nieuwe functie.