Ik heb twee dingen meegenomen die ik u graag wil laten zien. Het eerste is de voorpagina van de begroting 2011. Als je hier naar kijkt, zie je enkel de kleuren oranje en blauw. Een kleur als rood ontbreekt totaal. Dit is ook zo bij de voorpagina van het VVD verkiezingsprogramma. Ook hier enkel oranje en blauw, en geen rood. Beide ontwerpen komen denk ik uit dezelfde ontwerpstudio. GroenLinks vraagt zich af of dat ook voor de inhoud van beide stukken geldt.
Tijdens de presentatie van het Oosterhoutse coalitieakkoord heeft de coalitie een drietal zaken aangegeven:
1. De bezuinigingstaakstelling wordt uitgevoerd zonder de lastenverzwaringen en aantasting van het voorzieningenniveau voor burgers. Bij een bezuinigingsbedrag van € 14 miljoen structureel kun je dit nooit zeggen. De burgemeester heeft dat in zijn brief over het coalitieakkoord terecht opgemerkt en krijgt daarin nu gelijk. Bibliotheken gaan dicht en allerlei andere voorzieningen worden met sluiting bedreigd.
2. De coalitie heeft aangegeven te gaan bezuinigen met visie.
a. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om hetzelfde te doen tegen lagere kosten;
Het Telefoonboek met allerlei bezuinigingsvoorstellen staat hier vol mee. Deze voorstellen staan vaak niet in de begroting. Het gaat dan in een groot aantal voorstellen om anders te werken binnen de organisatie. Dit blijkt het beste uit Hoofdstuk 13 van het Telefoonboek, het hoofdstuk over productondersteuning. De omvang is €16 miljoen. Enige voorstel is het afschaffen van het kerstpakket. Het College zal met andere voorstellen moeten komen.
b. Alle producten worden langs de lat van nut/offer gelegd;
Wij hebben noch in de begroting noch in het boekje “Operatie Stofkam” de nut/offer afweging terug kunnen vinden. Door het stellen van vele schriftelijke vragen, is er wel iets van de mist opgetrokken.
3. Het college en de coalitie hebben bij hun aantreden gezegd, dat ze de gehele raad willen betrekken bij de grote bezuinigingen waarvoor de gemeente staat. Ondanks deze woorden is de raad niet betrokken bij de bezuinigingsvoorstellen van € 5,6 miljoen zoals ze er nu liggen. De beantwoording van vragen over alternatieve bezuinigingsvoorstellen, zie het Huis voor Cultuur, ging erg moeizaam. Wij gaan er vanuit dat zowel het college als de coalitiepartijen nog steeds achter deze uitspraken staan. Met het formuleren van een aantal alternatieve voorstellen willen wij als GroenLinks aan die discussie deel blijven nemen. Het is aan het college en de coalitie om vandaag en donderdag te laten zien hoe serieus ze de oppositiepartijen in de Oosterhoutse gemeenteraad nemen. Nu is het moment om hun uitspraken waar te maken.
Voorzitter, GroenLinks vindt het een slechte zaak dat bepaalde cijfers niet kloppen. De bibliobus kost minder geld en dat geldt ook voor de bibliotheek in Dommelbergen. De bezuiniging betreffende het chemisch bestrijden van onkruid blijkt wettelijk nog niet eens toegestaan te zijn. De begroting zoals hij nu vanavond in de raad behandeld wordt, doet dan ook nog al rommelig aan.
Voorzitter, GroenLinks staat een beleid voor waarin wel duidelijke keuzes gemaakt worden en waar het voorzieningenniveau in de stad zoveel mogelijk overeind gehouden wordt. Deze voorstellen kunt u vinden in onze alternatieve begroting, die u enkele dagen geleden ontvangen heeft. Bezuinigingsvoorstellen van het College waar wij geen amendement over indienen ondersteunen wij dus. Dit gaat dan om een bedrag van €4,3 miljoen structureel. 80% van het bedrag dat in 2015 bezuinigd wordt door het College.
Huis voor Cultuur:
De eerste keuze die GroenLinks maakt, is om het Huis voor Cultuur niet te realiseren. Dit levert structureel een bedrag van €1 miljoen per jaar op. De plannen van het Huis voor Cultuur komen uit een tijd, dat de financiële omstandigheden nog totaal anders en beter waren. Nu staat de gemeente voor de taak om voor vele miljoenen te bezuinigen. Deze begroting is daarin de eerste stap. Bezuinigingen op voorzieningen zullen, als de financiële vooruitzichten zo slecht blijven als ze nu zijn, onvermijdelijk zijn. Maar, dat moet een allerlaatste redmiddel zijn. GroenLinks zet in op het waar nodig opknappen van de Bussel en het zoeken van een goede nieuwe voorziening voor H19. Wij kiezen niet voor het sluiten van allerlei voorzieningen zoals bibliotheken en zwembaden om zo de realisatie van een Huis voor Cultuur mogelijk te maken. Het is andere tijd en daar horen andere keuzes bij. GroenLinks durft die te maken.
Intern in de gemeentelijke organisatie:
Het College bezuinigt vooral buitenshuis, maar eigenlijk veel minder binnenshuis. Zo wordt op subsidies en gemeenschappelijke Regeling uiteindelijk in 2015 11 % bezuinigd. Op personele kosten wordt echter in 2015 slechts 6% bezuinigd. Pas later zal gekeken worden of er nog meer bezuinigd moet worden. GroenLinks is van mening dat op de personele kosten dezelfde methode moet worden toegepast als bij subsidies en gemeenschappelijke regelingen van buiten. Dat betekent dat op het bedrag van € 22 miljoen wat aan personele kosten wordt uitgegeven ook 10% bezuinigd dient te worden. Dit is dus uiteindelijk €2,4 miljoen in 2015. Van deze €2,4 miljoen mag wat GroenLinks betreft ook een deel gerealiseerd worden vanuit het programma Productondersteuning. Wij dienen hierover een amendement in. Dit voorstel leidt tot € 1,1 miljoen extra bezuinigingen structureel in 2015. Een tip hebben wij al, gaat u eens kritisch kijken naar de kosten van allerlei kleuren- en andere interne kopiën, hiervan worden de kosten namelijk al jaren structureel overschreden. Op copieergebied zijn er overigens tegenwoordig ook bepaalde technieken om milieuvriendelijk met veel minder inkt te printen. En dat bespaart ook nog kosten. Mogelijkheden genoeg dus.
GroenLinks kiest er daarnaast ook voor om op een aantal zaken juist niet te bezuinigen:
Een groene en duurzame stad:
GroenLinks kiest voor een stad, die groen en duurzaam is. Bestrijding van onkruid door chemische middelen hoort hier niet bij en nu is duidelijk dat dit wettelijk ook niet kan. Het groen in de stad hoort dan ook divers te zijn. Geen kaalslag door overal gras aan te leggen omdat dit goedkoper is. Bomen kunnen alleen geveld worden nadat een vergunning is aangevraagd en de bloembakken blijven gewoon staan. In het centrum naar kwaliteitsniveau B terug is een goede keuze. Wat goed genoeg is voor de rest van Oosterhout is ook goed genoeg voor het centrum. In de buurten willen wij de betrokkenheid van de inwoners behouden. Het halveren van buurtbudgetten is kortzichtig en zal op de lange termijn meer kosten dan het oplevert. Dit geldt ook voor het afschaffen van de financiële ondersteuning bij het onderhoud van gemeentelijke monumenten. Wees zuinig op het verleden. Voor wat betreft de afvalinzameling vindt GroenLinks dat de huidige situatie van het tweewekelijks ophalen van papier en glas behouden dient te blijven. En verengingen moeten gewoon papier kunnen blijven ophalen. Het is voor hen een belangrijke financiëringsbron.
Een sociale stad:
GroenLinks staat voor het behoud van de huidige regeling voor chronisch zieken en gehandicapten. Dit geldt ook voor het behoud van de woonkostensubsidie. Beide regelingen zijn ter ondersteuning van die mensen, die met hun inkomen al op de grens zitten. Bezuinigingen hierop zijn voor GroenLinks niet aanvaardbaar. Door deze bezuinigingen terug te draaien kan het minimabeleid volledig gehandhaafd blijven. Dit geldt ook voor het leerlingenvervoer naar het speciaal onderwijs. Dit is speciaal in het leven geroepen om kinderen die op een speciale school zitten en dus extra hulp en ondersteuning hebben, deze die ook te geven bij het vervoer naar school toe. Behouden dus. De korting op het WMO budget zal door GroenLinks teruggedraaid worden. De WMO gaat uit van het zo goed mogelijk compenseren van mensen voor hun beperking. Een bezuiniging op dit budget kan dus nooit een doel op zich zijn en dat is het nu wel. En wanneer je slecht ter been bent moet je ook buiten het centrum nog gewoon op een bankje kunnen gaan zitten om uit te rusten. De bankjes blijven als het aan GroenLinks ligt dus staan.
Voorzieningen:
Zoals al eerder gezegd vindt GroenLinks dat de huidige voorzieningen in Oosterhout zo lang mogelijk gehandhaafd dienen te worden. Een bibliotheek met bibliobus behoort tot die waardevolle voorzieningen. Het nut van lezen kan niet genoeg benadrukt worden en nu wordt ineens zonder reden, zonder onderbouwing en op grond van verkeerde cijfers hier het mes ingezet. De bibliotheken in de wijken moeten open blijven en zeker niet gesloten worden op basis van onjuiste gegevens. Vele burgers van Oosterhout vinden dit ook, kijk naar de ingeleverde handtekeningen, waaronder veel handtekeningen van prominente Oosterhouters, zoals oud PVDA-wethouder Hans van Brummen. De verkoop van Slotje Brakestein kan de volle ondersteuning van GroenLinks krijgen. We hadden dit nooit moeten kopen, het heeft jaren leeggestaan en de gemeente veel onnodig geld gekost. Over het onderhoud van de scholen kan pas een uitspraak gedaan worden als het nieuwe onderwijshuisvestingsplan er is. Ook voor het jongerencentrum De Wieken moet eerst maar eens duidelijk zijn op welke manier het College maatschappelijke voorzieningen in de Wijken voortaan wil regelen. Tot dan handhaven.
En voorzitter, dan is er één voorstel waar ik mij diep voor schaam dat het in deze begroting staat. Het gaat om €5.000. Het College stelt voor om de kosten van gemeentelijke uitvaarten te verlagen. Dit betekent dat, die 3 a 4 mensen, die overlijden in Oosterhout en waarvoor geen geld is om hun uitvaart te betalen voortaan standaard gecremeerd worden en niet meer begraven worden. Wanneer het van één van deze mensen dus de laatste wens is om begraven en niet gecremeerd te worden, wordt dat dus niet meer ingewilligd door de gemeente. Omdat het €5.000 op zou leveren. Is zelfs dit niet meer heilig voor dit College.
De uitwerkingsopdrachten:
In de begroting staan een flink aantal uitwerkingsopdrachten. Ook hiervoor geldt dat uitwerkingsopdrachten die leiden tot een daling van het voorzieningenniveau pas uitgevoerd mogen worden als er echt geen andere mogelijkheden meer zijn. Afhankelijk hiervan zullen wij uiteindelijk bepaalde uitwerkingsopdrachten wel of niet steunen.
Voorzitter, GroenLinks neemt voor € 4,3 miljoen aan bezuinigingen over van het College. Wij schrappen € 1,4 miljoen om de voorzieningen in de stad in stand te houden. Om dit te realiseren gaat het Huis voor Cultuur niet door, dit levert € 1 miljoen op. Daarnaast moet ook de gemeente 10% inleveren net als de organisaties in de stad. Dit levert € 1,1 miljoen op. De totale bezuinigingen in de begroting 2011 van GroenLinks in 2015 zijn dus € 6,4 miljoen. Dat is € 800.000 meer dan het College in de begroting 2011 heeft opgenomen. En met behoud van voorzieningen.
Voorzitter, wij hopen op minder blauw en oranje en meer rood in de geamendeerde begroting van a.s. donderdag.