Stel je voor: Je bent 16 en in jouw land woedt een verschrikkelijke oorlog. Je slaat op de vlucht, misschien omdat je ouders gedood zijn. Misschien ga je wel samen met je ouders, maar ben je ze onderweg kwijtgeraakt. Je wil naar een land waar het veilig is, waar je misschien zelfs een nieuw bestaan kunt opbouwen en je komt na een tocht van maanden aan in Nederland. Maar eenmaal daar wordt je in een touringcar van sporthal naar sporthal gesleept. Niemand wil je langer dan een paar dagen houden. Dan komt er een gemeente in West-Brabant die jou samen met 69 anderen wel van onderdak wil voorzien voordat je verder kunt. Je bent blij, want nu weet je dat voor maximaal een maand of twee, drie ergens kunt blijven. In een woonwijk bovendien. Eindelijk lijk je weer een echt mens.

Voorzitter, GroenLinks stelt zich op het standpunt dat een familiestad als Oosterhout met rond de 55.000 inwoners in staat is om op een plek te vinden in een woonwijk waar maximaal 70 jongeren opgevangen kunnen worden, die zonder hun familie in Nederland aangekomen zijn. Het wegstoppen van een groep jongeren van deze omvang op een plekje uit het zicht ergens op een industrieterrein of in het buitengebied is voor GroenLinks onbespreekbaar.

De opvang die het College nu voorstelt in het gebouw aan 't Zandoogje is een noodopvang. Gezien de instroom waarmee we op dit moment in Nederland geconfronteerd worden, is een dergelijke noodopvang nodig.  Formeel gesproken zal de opvang op 't Zandoogje een proces opvanglocatie (poa) worden. Een alleenstaande minderjarige vreemdeling wordt direct in een dergelijke locatie geplaatst en dan start zijn of haar asielprocedure. Vervolgens zal duidelijk worden of deze persoon al dan niet in Nederland mag blijven of dat er meer tijd nodig is om een beslissing te nemen. Natuurlijk is het voor deze jongeren het beste dat ze zo snel mogelijk naar een kleinschalige opvangvoorziening gaan. Wanneer de uitkomst van de asielprocedure duidelijk is, zullen deze jongeren dan ook weer vertrekken uit de opvang aan 't Zandoogje. Naar een kleinschaligere opvangvoorziening, naar locaties van voogdijinstelling Nidos, naar een opvanggezin en in bepaalde gevallen ook terug naar het land van herkomst. De vorm van noodopvang die door het College in Oosterhout wordt voorgesteld is geen ideale vorm voor de jongeren, maar gezien de grote instroom op het huidige moment wel een noodzakelijk vorm. GroenLinks is het volledig met het College eens dat ook de gemeente Oosterhout een verantwoordelijkheid heeft bij het aanbieden van een dergelijke vorm van opvang.

Voorzitter, er zijn sinds het bekend maken van dit besluit veel reacties gekomen. Op de informatieavond in 't Zandoogje en de inspraakavond in de gemeenteraad zijn er door omwonenden en inwoners vragen en zorgen geuit. Vragen en zorgen op het gebied van de veiligheid, de begeleiding van de jongeren en de duur van de opvang. GroenLinks heeft dan ook niet voor niets een aantal schriftelijke vragen aan het College gesteld om meer duidelijkheid te krijgen over deze onderwerpen. Het College is met de vragen van de omwonenden en de gemeenteraad aan de slag gegaan. Er is een avond met directe omwonenden geweest. Wij willen het College en zeer zeker de ambtenaren dan ook bedanken voor de antwoorden, die zij op korte termijn gegeven hebben op de vele gestelde vragen gedurende de afgelopen weken. Naar aanleiding hiervan  zijn mede de vragen betreffende de noodopvang op de gemeentelijke website aangevuld en uitgebreid.

Als raad hebben we de reacties die ingevuld zijn op de informatieavond in 't Zandoogje en de reacties die per mail naar de gemeente zijn gestuurd bekeken. Van de mensen die op de informatieavond een reacties hebben ingevuld hadden er 5 een vraag over de herbestemming, 2 over de duur van de opvang, 17 wilden zich aanmelden als vrijwilliger, 13 hadden zorgen over overlast en begeleiding, 6 wilden geen opvang op de locatie van 't Zandoogje en 4 vonden het prima. Bij de reacties die per mail tot 26 januari aan de gemeente gestuurd zijn, waren 11 personen die zich als vrijwilliger hebben aangemeld. 19 mensen die zorgen hadden over overlast en begeleiding, 7 mensen met een algemene vraag, 12 mensen die de opvang niet wilden en 6 personen die de opvang juist wel wilden.

Voorzitter, in de voorbereiding naar deze vergadering heeft de fractie van GroenLinks haar wensen en bedenkingen ingediend, die door de griffie verwerkt zijn in een concept raadsnota. De extra informatie die tot nu toe door het College verstrekt is, geeft aan dat men serieus geluisterd heeft naar de vragen en zorgen van bewoners:

  • Er is nogmaals bevestigd dat het om een opvang van maximaal 1 jaar gaat;
  • Er komt een rechtstreeks telefoonnummer waar mensen naar toe kunnen bellen als er zaken aan de hand zijn;
  • Er is duidelijkheid gegeven over de activiteiten die voor de jongeren georganiseerd gaan worden;
  • Er is duidelijk gemaakt hoe het gebouw geschikt gemaakt gaat worden voor het verblijf van deze jongeren;
  • De politie gaat extra in de wijk surveilleren vanaf de start van de opvang;
  • De gemeentelijke toezichthouders gaan extra toezicht houden in de wijk vanaf de start van de opvang;
  • Er komt een overlegcommissie waarin de gemeente, de politie en omwonenden vertegenwoordigd zijn.

Een voor de fractie van GroenLinks belangrijk punt is de begeleiding van deze jongeren. 2 begeleiders in de ochtend, 3 in de middag en 2 in de nacht is volstrekt onvoldoende. Ook hier is het College terecht met het COA in gesprek gegaan. Inmiddels is er ook hier sprake van meer duidelijkheid. In de nacht zal er sprake zijn van een viertal begeleiders en overdag zal er ook ander geschoold personeel aanwezig zijn om bijvoorbeeld onderwijs te geven. Wij horen graag van het College wat de concrete begeleiding in de ochtend, middag en nacht nu gaat worden.

Voorzitter, allerlei mensen hebben zich aangemeld om als vrijwilliger mee te helpen op bij deze opvang. Wij vragen het College dan ook om zeer nadrukkelijk bij het COA te vragen, van dit aanbod van vrijwilligers gebruik te gaan maken. Dit geldt ook voor het betrekken van bewoners uit de buurt bij 't Zandoogje. Zoals het College als antwoord op vragen van Gemeentebelangen en de VVD aangeeft is deze overlegcommissie een goed platform om initiatieven vanuit de buurt, verenigingen of het COA te bespreken. Contact maken met elkaar is naar de mening van GroenLinks cruciaal. Nu wordt er nog steeds te vaak gesproken over vluchtelingen als één geheel. Maar iedere vluchteling heeft zijn of haar eigen verhaal, zijn of haar unieke persoonlijkheid. Daarom is onderling contact zo belangrijk. Want het enige verschil met inwoners uit Oosterhout is dat deze mensen niet het geluk hebben gehad om op te groeien in een land als Nederland waar er al 70 jaar lang geen oorlog is geweest.

Voorzitter, alles overwegende is de fractie van GroenLinks het dan ook eens met het voorgenomen besluit van dit College om voor een periode van maximaal 1 jaar opvang voor maximaal 70 alleenstaande minderjarige vreemdelingen aan te bieden in het voormalige schoolgebouw aan 't Zandoogje.